काठमाडौं, चैत २६ गते ।
वैज्ञानिकहरूले अब ब्रह्माण्डको सबैभन्दा रहस्यमय वस्तुहरू मध्ये एक ब्ल्याक होलको जन्मको रहस्य पत्ता लगाएका छन् ।
नयाँ अध्ययनमा वैज्ञानिकहरूले ग्रोज १६५५–४० भनिने बाइनरी प्रणाली ९ब्ल्याक होल र एक तारा मिलेर बनेको० परीक्षण गरेर ब्ल्याक होल कसरी बन्छन् भनेर अनुसन्धान गरेका थिए ।
एडभान्स्ड स्पेस अब्जर्भेटरीबाट डाटा प्रयोग गरेर उनीहरूले ब्ल्याक होलको पूर्वज ताराहरूलाई के भएको थियो भनेर पनि पत्ता लगाएका हुन । चन्द्र एक्स–रे वेधशालाबाट प्राप्त स्पेक्ट्रल डेटाले अनुसन्धानकर्ताहरूलाई प्रणालीमा उपस्थित १८ रासायनिक तत्वहरू पहिचान गर्न मद्दत गरेको थियो। जसबाट उनीहरूले ब्ल्याक होलको पूर्वज ताराको बारेमा नयाँ जानकारी प्राप्त गरे ।
ग्रोज १६५५–४० यो एक बाइनरी प्रणाली हो, जसमा ७ सूर्य बराबरको पिण्ड भएको ब्ल्याक होल र ३ सूर्य बराबरको पिण्ड भएको साथी तारा रहेको हुन्छ। यो प्रणाली कुनै समय दुई तारा मिलेर बनेको थियो तर ठूला ताराले सुपरनोभा विस्फोट भएर ब्ल्याक होलको रुप लिएको वैज्ञानिकहरुको विश्वास छ । अहिले ब्ल्याक होलमा यसको साथी तारा र विस्फोटका अवशेषहरू अझै पनि यहाँ रहेका छन् ।
चन्द्र एक्स रे वेधशालाबाट २००५ वटा डाटा प्रयोग गरेर शोधकर्ताहरूले यस प्रणालीमा उपस्थित १८ तत्वहरू (फलाम, सिलिकन, सल्फर, आदि)को पहिचान गरेका थिए । यी तत्वहरूको अनुपातबाट वैज्ञानिकहरूले ब्ल्याक होलको पूर्वज ताराको बारेमा जानकारी सङ्कलन गरेका हुन् ।
यो पत्ता लागेको थियो कि यो तारा सूर्य भन्दा २५ गुणा ठूलो थियो र यसले सुपरनोभा विस्फोट र तारकीय हावाहरू मार्फत आफ्नो अधिकांश द्रव्यमान अन्तरिक्षमा फ्याँकेको थियो ।
यसले ब्ल्याक होलको निर्माण प्रक्रिया बुझ्न मद्दत गर्नेछ। मृत ताराहरू (सुपरनोभा, न्यूट्रोन तारा, ब्ल्याक होल) को विकास प्रकट गरिने छ । एकै समयमा, यसले ब्रह्माण्डमा तत्वहरू कसरी वितरण गरिन्छ भनेर बुझ्न मद्दत गर्ने नासाका बैज्ञानिकहरूले जनाएका छन ।
